Oglądając filmy w telewizji można odnieść wrażenie, że poród jest wydarzeniem nagłym, gwałtownym i nie sposób być na niego przygotowanym. Jednak w życiu bardzo rzadko ma on taki przebieg..
W miarę zbliżania się terminu porodu każda młoda mama z niepokojem zastanawia się jak będzie przebiegało ich rozwiązanie. Czy zdążą się do niego przygotować, czy też skurcze zaskoczą je niespodziewanie? Oglądając filmy w telewizji można odnieść wrażenie, że poród jest wydarzeniem nagłym, gwałtownym i nie sposób być na niego przygotowanym. Jednak w życiu bardzo rzadko ma on taki przebieg. większość z nas już na kilka dni przed wystąpieniem akcji skurczowej może odczuwać różne symptomy zbliżającego się porodu. Mogą to być skurcze przepowiadające, pojawienie się śluzu – sugerujące odejście czopa śluzowego zamykającego macicę, lekkie rozwolnienie czy zmiany nastroju – wyciszenie bądź pobudzenie.
Wystąpienie czynności skurczowej o regularnym charakterze może sugerować, iż właśnie mamy do czynienia z początkiem porodu. Jednak jaki będzie on miał przebieg pozostaje wiedzą tajemną nawet dla specjalistów z dużym doświadczeniem położniczym. Na podstawie obserwacji i badań określone zostały ogólne ramy czasowe porodu, jednak każde z narodzin przebiegają inaczej i nie można udzielić jednoznacznej odpowiedzi kiedy się zakończą.
Położnictwo dzieli kobiety rodzące na te które już rodziły – wieloródki, oraz na te rodzące swoje pierwsze dziecko – pierworódki bądź pierwiastki. Przy tym podstawowym podziale uwidaczniają się różnice w długości trwania porodu. U kobiet pierwszy raz rodzących czas ten jest wydłużony, może wahać się od 6 do 10 godzin, natomiast u kobiet rodzących kolejne swoje dziecko czas porodu ulega skróceniu i wynosić może od 4 do 6 godzin. Powyższe ramy czasowy sugerują, iż kolejne porody są krótsze, po części dzieje się tak z powodu wcześniejszego przygotowania kanału rodnego kobiety – poprzedni poród zaadoptował ciało mamy do przejścia kolejnego dziecka, mięśnie nie są już tak silnie napięte, łatwiej ulegają rozkurczeniu pod naporem główki dziecka. Jednak nie gwarantuje to nam że następny poród będzie łagodniejszy. Zdarza się poród znacznie krótszy u pierwiastek, jak i przedłużony u wieloródek.
Ile trwa poród – czynniki wpływające na czas akcji porodowej
Każda sytuacja porodowa jest inna, wpływ na nią ma szereg indywidualnych czynników i to one właśnie determinują długość porodu. Samoistnie występująca czynność skurczowa wpływa na skrócenie czasu porodu, pod warunkiem że jej przebieg jest “książkowy”: skurcze są regularne, wydłużają się, nie występuje ich osłabienie czy rozkojarzenie. W sytuacjach gdy mamy do czynienia z indukcją porodu – czy to żelem z prostaglandynami czy kroplówką z syntetyczną oksytocyną – musimy liczyć się z wydłużeniem czasu porodu, gdyż nie wiemy w jakim stopniu mięsień macicy zareaguje na sztuczną stymulację.
Kolejnym czynnikiem mogącym mieć wpływ na długość porodu jest masa ciała rodzącego się dziecka. O przewidywanej wadze dziecka przyszła mama dowiaduje się podczas badania USG gdy lekarz ocenia masę płodu. Wynik ten może czasem okazać się wskazaniem do zakończenia ciąży cięciem cesarskim – gdy obliczona waga dziecka przekracza 4800g. Dzieci o średniej masie ciała zazwyczaj nie wpływają na wydłużenie porodu, chyba że ich ułożenie w macicy nie jest optymalne. budowa miednicy kobiety rodzącej również może mieć wpływ na długość porodu.
Podczas pierwszego porodu lekarz położnik dokonuje pomiaru wielkości miednicy używając do tego celu tzw. miednicomierza – specjalnego cyrkla z podziałką. Pomiar ten stwierdza czy miednica kostna kobiety posiada prawidłowe wymiary i jest w stanie zmieścić rodzące się dziecko. Przy istniejących zwężeniach miednicy poród może znacznie wydłużyć się lub nawet stać się niemożliwy. Niestety zewnętrzne oględziny bioder przyszłej mamy nie dają tej wiedzy, i czasem nawet szerokie na pozór biodra nie gwarantują szybkiego porodu.
Pośrednim czynnikiem wpływającym na długość porodu jest również psychiczne samopoczucie mamy. Jeśli rodząca kobieta czuje się przygotowana do odbycia porodu, towarzyszy jej ktoś bliski, posiada wiedzę o tym co się z nią dzieje w poszczególnych etapach porodu – jej stan psychiczny jest stabilny, nie odczuwa lęku, w pełni świadomie i z zaufaniem podchodzi do aktu narodzin. Tym samym jej organizm nie produkuje hormonów stresu które w znacznym stopniu potrafią utrudnić postęp porodu blokując hormony odpowiedzialne za czynność skurczową, obkurczając stresowo mięśnie, które powinny się rozluźniać wraz z postępem porodu, czy budząc strach który izoluje rodzącą od otoczenia utrudniając wzajemne zrozumienie czy współpracę. Natomiast przy pozytywnym nastawieniu i zaufaniu do otoczenia i sytuacji układ hormonalny dostarcza substancji zmniejszających odczuwanie bólu, podnoszących nastrój i dodających wiary i siły do pokonania ogromnego wysiłku jakim jest poród.
Na długość porodu wpływa również sprawność fizyczna przyszłej mamy. Jeśli kobieta uprawia sport, jest aktywna fizycznie jej ciało sprawniej pokona uciążliwości porodu. Również aktywne podejście do samej czynności porodowej skraca całkowity czas porodu. Stosowanie pozycji wertykalnych, rozciąganie, kołysanie i stałe poruszanie się pomagają dziecku prawidłowo wstawić się i przejść przez kanał rodny, a jednocześnie zmniejszają odczuwanie bólu porodowego, co prowadzi do szybszego ukończenia porodu.
Edyta Karwacka ? Dąbska
***